Met behulp van de Very Large Baseline Array (VLBA), een gigantisch netwerk van Amerikaanse radiotelescopen, is de oorsprong van de krachtige straalstromen van blazars ontraadsels. Dat melden Amerikaanse astronomen deze week in Nature . Blazars zijn actieve sterrenstelsels met een superzwaar zwart gat in hun centrum. Ze blazen in twee richtingen energierijke straalstromen ('jets') de ruimte in, met bijna de lichtsnelheid.
Datzelfde gebeurt in radiosterrenstelsels en in quasars, maar bij een blazar is een van die straalstromen min of meer op de aarde gericht, waardoor de actieve kern extra helder is, en gedetailleerder onderzocht kan worden. Met de VLBA, en met andere telescopen in de ruimte en op de grond, is BL Lacertae, het prototype van alle blazars, bestudeerd tijdens een uitbarsting die eind 2005 plaatsvond. BL Lacertae staat op ca. 950 miljoen lichtjaar afstand en herbergt een zwart gat dat 200 miljoen keer zo zwaar is als de zon.
Uit de metingen, onder andere aan de polarisatie van de uitgezonden straling, blijkt dat de uitgestoten materiewolk een soort kurkentrekkerbeweging maakt, precies wat je zou verwachten wanneer de straalstroom ontstaat in een zeer sterk, schroefvormig opgewikkeld magnetisch veld. Toekomstige waarnemingen van BL Lacertae met de Amerikaanse GLAST-kunstmaan, die later dit voorjaar gelanceerd wordt, zullen mogelijk nog meer informatie bieden over het versnellingsmechanisme van de elektrisch geladen deeltjes in de straalstromen.
Bron: http://www.astro-event-group.be
Lees ook: Mysterieuze lichtflits achtervolgd astronomen
Lees ook: Enorme kosmische uitbarsting doet Swift satelliet tiltslaan
Lees ook: Magnetische velden spelen belangrijke rol bij gammaflitsen
Lees ook: Ook jets bij neutronensterren
Lees ook: GRB 060218: Een mysterieuze kortdurende nagloed
Lees ook: Natuurlijke deeltjesversnellers in sterrenstelsel NGC 253
Voortaan kun je alle nieuwsberichten van desterren.net ook volgen op Twitter en Facebook!
Dit engelstalig magazine is een echte aanrader voor de ware astronomie-liefhebber!
Bestellen of meer info »