In de nacht van 14 op 15 september is de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS) van start gegaan. Deze hemelverkenning heeft tot doel om de geschiedenis van de uitdijing van het heelal in kaart te brengen. BOSS maakt gebruik van een verschijnsel dat baryon-akoestische oscillaties wordt genoemd.
Deze oscillaties zijn begonnen als drukgolven in het hete plasma van het jonge heelal, die zich aanvankelijk met grote snelheid door het heelal voortplantten. Maar toen het heelal een paar honderdduizend jaar oud was, was het zo sterk afgekoeld dat de golven tot stilstand kwamen. Het restant van deze 'bevroren' golven heeft zijn sporen achtergelaten in de ruimtelijke verdeling van sterrenstelsels.
Door de afmetingen van de baryon-akoestische oscillaties te meten, kan worden vastgesteld hoe de donkere energie de uitdijing van ons heelal in de loop der tijden heeft beïnvloed. Daartoe zal BOSS de afstanden (of beter gezegd: roodverschuivingen) van 1,4 miljoen sterrenstelsels en 160.000 quasars meten - objecten die zich op afstanden van 7 tot 11 miljard lichtjaar bevinden. Ook worden de dichtheidsverschillen in het gas tussen de stelsels gemeten. Dat gebeurt met een spectrograaf waarvoor meer dan 2000 metalen platen zijn gemaakt, waarin een duizendtal kleine gaatjes zitten.
Deze platen worden in het brandpunt van een 2,5-meter telescoop geplaatst. Een computergestuurd systeem prikt glasvezels in de gaatjes, zodat in één keer de spectra van een groot aantal sterrenstelsels kunnen worden opgenomen. Het waarnemingsprogramma, waaraan 160 wetenschappers van 42 instituten deelnemen, gaat vijf jaar duren. De eerste resultaten worden eind 2010 verwacht.
Bron: The Guidestar: http://www.astro-event-group.be
Lees ook: Deeltjesversneller van CERN draait op recordniveau
Lees ook: Deeltjesversneller van CERN opnieuw buiten gebruik
Lees ook: Kosmische achtergrondstraling
Lees ook: Zeer jonge, massieve stelsels gevonden
Lees ook: Moleculair mysterie in de ruimte
Lees ook: Nieuwe kracht ontdekt in het heelal?
Voortaan kun je alle nieuwsberichten van desterren.net ook volgen op Twitter en Facebook!
Dit engelstalig magazine is een echte aanrader voor de ware astronomie-liefhebber!
Bestellen of meer info »