Europa wordt volwaardige partner van ISS :: Nieuws

Europa wordt volwaardige partner van ISS

Geplaatst op 08-03-2008 om 15u08 door Bert Carrein - 1621 keer gelezen

'Jules Verne', niet de schrijver, wel een Europese vrachtcabine met die naam vertrekt in de vroege ochtend van zondag 9 maart (05h03m04s Belgische Tijd) naar het Internationale Ruimtestation, het ISS. 'Jules Verne' wordt vanop de Europese lanceerbasis van Koeroe in Frans Guyana, bijna op de evenaar aan de Atlantische oceaan, gelanceerd door een speciale versie van de Europese Ariane-5 raket.

'Jules Verne' is de eerste ATV, Automated Transfer Vehicle, van de ESA, de Europese Ruimtevaart Organisatie. Het is een grote, onbemande vrachtcabine die zichzelf naar het ISS kan leiden en er zonder hulp van astronauten kan aanmeren. Helemaal automatisch, vandaar de naam: Automatisch Transfer Voertuig.

[img class=right]http://www.desterren.net/img/users/ea637f0daf7947f4bd1df357623eab11.jpg[/imNa de koppeling van de Europese aanmeer-module 'Harmony' en van het Europese lab 'Columbus' aan het station, is dit een nieuw en erg belangrijk moment voor de Europese Ruimtevaart Organisatie, de ESA, en ook voor de toekomst van het ISS. De ESA participeert nu volwaardig in het ISS. Het 'lidgeld' om met de twee groten (Rusland en Amerika) te mogen meedoen wordt door de ESA betaald in natura met de levering van de Europese aanmeer-module, van het Europese lab Columbus, met regelmatige bevoorrading door de ATV's (in principe één per jaar) en met de levering later van nog een paar onderdelen voor het ISS. Dat komt neer op ruim 8 % van de kost van het ISS. Daardoor kijgt Europa nu 8 % van de experimenten-tijd die beschikbaar is in het ISS en om de 18 maanden (of misschien zelfs om het jaar) kan een Europese astronaut voor zes maanden naar het ISS.

Nu wordt het ISS bevoorraad door Amerikaanse ruimteveren en door Russische onbemande en automatische Progres vrachtcapsules (met 2,5 ton lading). Maar vanaf 2009 zou er een permanente bemanning van zes koppen in het ISS moeten wonen en werken. Dan is er meer bevoorradingscapaciteit nodig, vooral ook omdat in 2010 de shuttles aan de grond blijven. Daarom ontwikkelde de ESA de automatische vrachtcabine ATV.

De ATV's (eerst 'Jules Verne' en daarna nog een half dozijn exemplaren) zullen 7,5 ton experimenten, onderdelen en reserve stukken naar het ISS kunnen brengen, samen met brandstof, voedsel, water en lucht. De cabine heeft de vorm van een cilinder, ruim 10 meter lang bij een diameter van 4,5 meter, met aan één kant een koppelmechanisme om zich vast te maken aan het ISS. Eens in een baan om de aarde steken er vier zonnepanelen uit in de vorm van een grote letter X. Binnenin bestaat een ATV uit twee delen: een vrachtruim en een motorsectie. De vrachtruimte heeft een volume van 48 m3. Er wordt een luchtdruk gehandhaafd zoals op aarde. De motorruimte bevat tanks met brandstof en vier motoren voor het naderen van het ISS. Die motoren worden ook gebruikt om het ISS in een hogere baan te duwen en om de ATV na bewezen diensten weer in de atmosfeer te laten neerstorten en opbranden. Op de ATV staan her en der ook nog 28 kleine motoren om zijn stand in de ruimte bij te sturen.

De Europese vrachtcabine zal het zachtjes aan doen bij de nadering van het ISS, tenslotte gaat het om een rendez-vous en koppeling met een bemand ruimtetuig. Pas drie dagen na de lancering zal een ATV het ISS, dat vliegt op een hoogte van 400 km, tot op 30 km genaderd zijn en een baan volgen die 5 tot 6 km lager is dan die van het ISS. Vanaf dat moment kan de automatische nadering beginnen, gestuurd door de boordcomputers en sensoren die de afstand meten van de ATV om zich vast te maken aan de Russische dienstmodule van het ISS (de 'Zvezda'). Maar dat mag pas nadat de Russen en Amerikanen toestemming hebben gegeven. De Russen hebben hun woordje te zeggen omdat de ATV's zich zullen vastmaken aan een Russisch onderdeel van het ISS En de Amerikanen moeten het licht op groen zetten omdat zij de algemene verantwoordelijkheid hebben over het ISS.

astronomie sterrenkunde ruimtevaart nieuws 'Jules Verne' wordt gelanceerd terwijl het ruimteveer Endeavour aan het ISS vast zit. Maar de nadering tot en de koppeling met het ISS zal pas worden uitgevoerd als de shuttle weer is vertrokken.

Na de koppeling laadt de bemanning de vracht van de ATV over in het ISS en de brandstof voor het ISS wordt overgepompt. De motoren van de ATV zélf kunnen en zullen gebruikt worden om het ISS in een hogere baan te brengen. Daarom maakt een ATV zich vast aan de 'Zvezda', dat is de 'achterste' module van het ISS. Na zes maanden wordt de ATV dan volgestouwd met zowat 6 ton afval. De cabine komt los van het ISS, de motoren van de ATV worden gestart om de snelheid van de cabine af te remmen en uiteindelijk brandt de ATV op boven de Stille Oceaan.

Bij de lancering vanop Koeroe heeft 'Jules Verne' 8,250 ton vracht aan boord. 5,8 ton brandstof mee voor eigen gebruik en 0,860 ton voor het ISS. Er vliegt 270 liter water mee en 20 kg zuurstof, bestemd voor de bemanning van het ISS. Er is zowat 1,3 ton 'droge vracht' aan boord, voedsel, reserve onderdelen, kleding en persoonlijke spullen voor de bemanning van het ISS. Zo vliegt er een uitgave mee uit de 19de eeuw van het boek 'De la Terre ? la Lune' (Van de aarde naar de Maan) van de schrijver Jules Verne.

Latere ATV's kunnen tot 840 kg drinkwater, 860 kg brandstof voor het ISS, 100 kg lucht en 1500 kg tot 5500 kg andere vracht meenemen, naargelang de behoeften van het moment. Maar het maximum gewicht aan vracht, op aarde gewogen, is 7,5 ton. En om een ATV van de grond te krijgen mag die niet zwaarder wegen dan 20,750 ton, alles inbegrepen.

Na 'Jules Verne' volgen nog minstens 6 ATV's, zowat één per jaar. De bestelling ter waarde van één miljard Euro is een tijd geleden geplaatst. De firma EADS-Astrium bouwt de ATV's in samenwerking met dertig bedrijven uit tien Europese landen werken mee aan de constructie van die cabines, samen met acht ondernemingen uit de VS en Rusland. De vluchtleiding van de ATV's bevindt zich in het Zuid Franse Toulouse.

De lancering van 'Jules Verne' is ook voor de Ariane-5 raket een opmerkelijke aangelegenheid. Er is een speciale, versterkte versie van de raket ontwikkelt: de Ariane-5 ES ATV. Een bijgewerkte, versterkte Ariane-5 want 'Jules Verne'weegt volgeladen 19.360 kg, het is de zwaarste vracht die ooit door een Ariane-5 is gelanceerd. Tot dan stond het record op naam van de satelliet Envisat die 8 ton woog. Bovendien wordt een tweede trap gebruikt die in de ruimte drie keer kan gestart worden. Een eerste keer gebeurt dat nadat de eerste trap is weggevallen. In 8 minuten tijd moet de motor de ATV in een baan brengen tussen 130 en 260 km. Drie kwartier later moet die motor een halve minuut werken om de baan cirkelvormig te maken op 260 km. Daarna moet de motor nog een keer functioneren om de tweede trap van de Ariane-5 te laten neerstorten in de atmosfeer. Die trap is nog maar één keer getest tijdens een vlucht. Die test was wel een volledig succes.

De eerste ATV kreeg in september 2004, de naam 'Jules Verne'. De lancering was dan gepland in april 2005. Dat werd dan 2006 en dan 2007 omdat er technische problemen opdoken. En door de vertraging van twee maanden van de vlucht van het Europese lab 'Columbus' werd het uiteindelijk dus begin februari 2008. Alles bij elkaar kost de lancering van 'Jules Verne' 1,3 miljard Euro. De raket en 'Jules Verne' zijn niet verzekerd.g]

Bron: http://www.urania.be

Gerelateerde berichten

Lees ook: Tweede galileo-satelliet gelanceerd
Lees ook: Europa lanceert eerste onbemande cargo
Lees ook: Aardse exoplaneten zoeken
Lees ook: Herschel klaar voor lancering
Lees ook: Simulatie Marsvlucht van 520 dagen in Moskou
Lees ook: Meer dan 250 Belgen solliciteerden voor astronaut

Bekijk alle berichten uit deze categorie.

desterren.net

Nieuws