Drie gordels in planetenstelsel Epsilon Eridani :: Nieuws

Drie gordels in planetenstelsel Epsilon Eridani

Geplaatst op 30-10-2008 om 12u20 door Bert Carrein - 10958 keer gelezen

Nieuwe observaties verricht door de Spitzer telescoop van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA hebben aangetoond dat het dichtstbijzijnde planetenstelsel twee asteroïdengordels bevat. Ons eigen zonnestelsel heeft er slechts eentje.

De ster van dit stelsel, Epsilon Eridani, is een jongere, iets koelere en zwakkere kopie van de Zon. Voordien hadden astronomen al bewijs gevonden voor het bestaan van twee planeten in dit planetenstelsel, en tot voor kort werd ook nog een buitenste ring gevonden, bestaande uit ijzige kometen - gelijkaardig aan de kuipergordel uit ons zonnestelsel.

Nieuwe observaties door de Spitzer telescoop tonen echter aan dat er een dubbele asteroïdengordel aanwezig is in het stelsel. De ene gordel, het dichtst bij de ster, heeft ongeveer dezelfde afstand tot de ster als onze asteroïdengordel tot de Zon. De tweede gordel, die iets minder bevolkt is dan de eerste, bevindt zich tussen de ring van ijzige kometen en de andere gordel. De aanwezigheid van de lichtere ring van asteroïden duidt op het bestaan van meerdere planeten in het planetenstelsel van Epsilon Eridani.

"Dit stelsel lijkt waarschijnlijk grotendeels op het onze wanneer op Aarde het leven ontstond," verklaart Dana Backman, astronoom aan het SETI instituut. "Het belangrijkste verschil tot dusver is de aanwezigheid van een tweede ring van overgebleven planeet-materiaal."

Asteroïdengordels bestaan uit overgebleven metaalpuin en rotsen uit de eerste stadia van planeetvorming. Hun aanwezigheid rondom sterren toont aan dat er rotsplaneten zoals de Aarde in de binnenste regionen van het planetenstelsel om die ster zouden kunnen cirkelen, waarbij massieve gasplaneten dichtbij de gordels zelf om de ster heen draaien. In ons eigen zonnestelsel bijvoorbeeld zorgt de grootste planeet Jupiter ervoor dat het puin uit de asteroïdengordel niet tot een nieuwe planeet is samengeklonterd.

Astronomen hebben reeds sterren ontdekt met tekenen van één of meerdere gordels met materiaal, maar Epsilon Eridani bevindt zich dichtbij de Aarde en lijkt op alle gebieden een beetje op onze Zon. De ster ligt op een afstand van 10 lichtjaar, is iets lichter dan onze Zon en ruw geschat ongeveer 800 miljoen jaar oud, wat overeenkomt met één vijfde van de leeftijd van de Zon.

Bovenstaande impressie geeft een beeld van het dichtstbijzijnde gekende planetenstelsel: Epsilon Eridani. De ster rechts in het midden van de afbeelding is 's nachts zichtbaar met het blote oog.

De binnenste asteroïdengordel van het stelsel wordt weergegeven als de gele ring rondom de ster, terwijl je de buitenste asteroïdengordel in de voorgrond terugvindt. De kometenring bevindt zich te ver om zichtbaar te zijn vanuit dit perspectief, maar de kometen die afkomstig zijn vanuit deze ring kun je in de rechterbovenhoek terugvinden.

Astronomen denken dat elke asteroïdengordel in het stelsel net erbuiten een planeet in een baan om de ster heeft. deze planeten zouden ervoor zorgen dat het puin niet samenklontert tot een rotsplaneet, maar uiteen blijft in de vorm van een ring rondom de ster. Hetzelfde gebeurt ook met de asteroïdengordel in ons eigen zonnestelsel en de planeet Jupiter.

De planeet nabij de binnenste ring was al ontdekt in 2000 door middel van de beweging die de planeet op de ster uitoefent, waardoor die een beetje gaat 'wiebelen'. Aan de hand van de beweging van de ster kan men dan de massa en positie van deze planeet bepalen. Toen de Spitzer telescoop de tweede asteroïdengordel had ontdekt concludeerde men dat bij deze ring ook een planeet moet aanwezig zijn.

De binnenste gordel bevindt zich - in vergelijking met ons zonnestelsel - ongeveer op dezelfde afstand van de ster als de asteroïdengordel in ons zonnestelsel: dus tussen de baan van Mars en Jupiter. De tweede gordel bevindt zich in een baan vergelijkbaar met die van Uranus. De buitenste, ijzige ring komt ongeveer overeen met wat men hier de Kuipergordel noemt, een ring van ijsdwergen.

Bron: http://www.nasa.gov/mission_pages/spitzer/news/spitzer-20081027.html

Gerelateerde berichten

Lees ook: Gedetailleerde waarnemingen van planetenstelsels in wording
Lees ook: Rijkste planetaire stelsel ooit ontdekt
Lees ook: Eerste meervoudig planetenstelsel met transitmethode ontdekt
Lees ook: De verre toekomst van ons eigen zonnestelsel, ergens anders
Lees ook: Water in protoplanetaire schijf
Lees ook: Planeet opgeslokt door ster

Bekijk alle berichten uit deze categorie.

desterren.net

Nieuws