Nieuws

ISS 10 jaar oud

Geplaatst op 19-11-2008 om 23u28 door Bert Carrein - 2273 keer gelezen
Nieuws

Morgen zal het tien jaar geleden zijn dat Rusland de basismodule van het Internationaal Ruimtestation ISS heeft gelanceerd. Waar aanvankelijk werd gedacht dat de bouw een vijftal jaar zou duren, is het op 350 kilometer hoogte rond onze planeet wentelende complex, waarin ook België participeert, nog steeds niet afgewerkt.

Op 20 november 1998 bracht een zware Russische Proton-draagraket de vrachtmodule Zarya ("Dageraad") in de ruimte, als eerste element van een der meest ambitieuze mondiale technologische samenwerkingsprojecten ooit, het Internationaal Ruimtestation ISS. Moskou baatte toen nog zijn ruimtestation Mir uit en hoopte een tijdlang tevergeefs het ook te kunnen en mogen inpassen in het ISS. In maart 2001 werd het laatste kroonjuweel van de Sovjet-ruimtevaart naar beneden gehaald.

Vooral dankzij assemblagevluchten van de Amerikaanse spaceshuttle en meer dan 110 ruimtewandelingen van in totaal meer dan 700 uur ontstond na de lancering van de Zarya gaandeweg een reusachtige spacemeccano die met zijn gigantische zonnepanelen bijna een voetbalveld groot is geworden. Eenmaal afgewerkt zal het ISS zowat 88 meter lang en 108 meter breed zijn, terwijl het 450 ton zal wegen (tegen 300 nu). Er zal een prijskaartje aanhangen van naar schatting 100 miljard dollar.

Belangrijke elementen zijn de Russische besturingsmodule Zvezda, de Amerikaanse labmodule Destiny, de Japanse labmodule Kibo en het begin dit jaar aangehechte Europese ruimtelaboratorium Columbus dat volgend jaar zes maanden de arbeidsplaats van de Belgische astronaut Frank De Winne zal zijn. In 2002 vertoefde hij er al eens week, op kosten van de Belgische staat.

Onder meer door het dodelijke ongeval met de spaceshuttle Columbia op 1 februari 2003, bij de terugkeer naar de Aarde na een wetenschappelijke vlucht, heeft de verdere uitbouw van het ISS grote vertraging opgelopen. De constructie zou nu in 2010 rond zijn, wanneer de VS volgens de huidige planning hun ruimteveren uit dienst nemen. Tijdens de lopende missie van de spaceshuttle Endeavour wordt het ISS trouwens zodanig intern uitgerust dat vanaf volgend jaar permanente bewoning door zes in plaats van de huidige drie mensen mogelijk zal zijn.

In tegenstelling tot de Mir, die enkele keren onbemand werd achtergelaten, is het ISS sinds november 2000 steeds bewoond geweest door Amerikaanse en Russische bemanningen die elkaar om de vier à zes maanden aflossen. Momenteel vertoeft er de 18de hoofdbemanning, bestaande uit de Amerikaanse gezagvoerder Mike Fincke, de Russische vluchtingenieur Joeri Lontsjakov (een medereiziger van De Winne in 2002) en sinds enkele dagen ook de Amerikaanse astronaute Sandra Magnus. Zij loste Greg Chamitoff af die in principe op 29 november met de Endeavour naar huis terugkeert.

De partners in het ISS zijn de VS, Rusland, Japan, Canada, Brazilië en een reeks lidstaten van het Europese Ruimtevaartbureau ESA. Terwijl de Columbus het paradepaardje van de Europese inbreng is, bestaat die onder meer ook uit apparatuur in de Russische Zvezda en het door een Ariane-5 draagraket te lanceren vrachtruimteschip ATV waarvan het eerste exemplaar dit jaar feilloos heeft gefunctioneerd. ATV vormt een aanvulling op de bevoorradingsvluchten met de shuttle en Russische Progress-cargo's. (Met Sojoez staat Moskou ook in voor bemand transport naar en van het ISS).

België participeert volgens cijfers van het federale wetenschapsbeleid voor 3 procent in de 3.677,2 miljoen euro die ESA uittrekt voor zijn bijdrage in de bouw van het ISS en eveneens voor drie procent in de 1.593,3 miljoen euro voor de exploitatie van het complex. Europa investeerde van 1997 tot 2009 264 miljoen euro in de ontwikkeling van de "Microgravity Facilities for Columbus", of de wetenschappelijke infrastructuur voor de labmodule, met een aandeel van tien procent voor België.

Bron: http://www.hln.be

Gerelateerde berichten

Lees ook: Tweede ruimtewandeling Discovery succes
Lees ook: Atlantis aan ruimtestation ISS gekoppeld
Lees ook: Frank De Winne mogelijk eerste Europese commandant ISS
Lees ook: Zeven ton uitrusting naar ISS overgeheveld
Lees ook: Endeavour succesvol aan Endeavour gekoppeld
Lees ook: Ruimtestation ISS in problemen?

Bekijk alle berichten uit deze categorie.