Nieuws

Extreem koele bruine dwergen gewogen

Geplaatst op 04-06-2008 om 10u45 door Bert Carrein - 1916 keer gelezen
Nieuws

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd om extreem koele bruine dwergen te wegen. Bruine dwergen zijn 'mislukte sterren' met een massa die slechts een paar procent van de massa van de zon bedraagt. Ze zijn te licht om kernfusiereacties in hun inwendige op gang te houden.

Van de allerkoelste bruine dwergen (de zogeheten methaan-dwergen, genoemd naar het molecuul dat in hun dampkring is ontdekt) zijn wel oppervlaktetemperaturen en helderheden gemeten, maar tot nu toe was het nog niet gelukt om ook de massa te bepalen. Michael Liu van de Universiteit van Hawaii en zijn collega's zijn daar nu voor het eerst in geslaagd. Ze deden precisiemetingen aan de baanbewegingen van twee dubbelstersystemen, die allebei uit twee koele bruine dwergen bestaan.

Uit de afstanden en omlooptijden zijn de massa's te berekenen. Omdat de dubblestersystemen op enkele tientallen lichtjaren afstand staan en omlooptijd hebben van tien à vijftien jaar, waren de metingen alleen mogelijk dankzij de superscherpe blik van de 10-meter Keck-telescoop op Hawaii (die uitgerust is met adaptieve optiek voor het compenseren van atmosferische trillingen) en de Hubble Space Telescope. Uit de metingen volgt dat de twee bruine dwergen in het dubbelstersysteem 2MASS 1534-2952AB allebei een massa hebben van slechts drie procent van de massa van de zon.

De bruine dwergen in het dubbelstersysteem HD130948BC wegen zes respectievelijk elf procent van de zonsmassa. Overigens is er wel een probleem: wanneer je op basis van de nu bekende massa's de oppervlaktetemperatuur berekent, gebruik makend van de standaard modellen voor de evolutie van bruine dwergen, kom je voor het eerste systeem op een te lage temperatuur uit, en voor het tweede op een te hoge waarde. Liu en zijn collega's presenteerden hun resultaten vandaag op de 212e bijeenkomst van de American Astronomical Society in St. Louis, Missouri.

Bron: http://www.astro-event-group.be