Nieuws

De exploderende ster die niemand vond

Geplaatst op 28-07-2008 om 14u39 door Bert Carrein - 2504 keer gelezen
Nieuws

Recent viel een exploderende ster op in de Melkweg, die opvallend genoeg nog niet werd opgevallen door de hele groep sterren speurders. De ontdekking werd verricht door een röntgenstralen observatorium in een baan om de Aarde.

Berekeningen tonen aan dat de plotselinge helderheid van de ster duidelijk zichtbaar was met het blote oog, maar toch werd niets gemeld totdat de XMM-Newton telescoop van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA een onverwachte hoeveelheid aan röntgenstraling waarnam.

Op 9 oktober 2007 draaide de XMM-Newton van het ene object naar het andere terwijl het een heldere bron van röntgenstralen passeerde die niemand had verwacht. Het team van de telescoop zocht drie mogelijke kandidaten op voor deze locatie, inclusief een redelijk zwakke ster met de onuitspreekbare naam USNO-A2.0 0450-03360039. Andy Read aan de universiteit van Leicester en Richard Saxton van het Europese Centrum voor Ruimtevaart en Astronomie ESAC namen vlug contact op met andere astronomen over de net ontdekte röntgen-bron.

De astronomen gebruikten voor verdere informatie de 6,5 meter Magellan-Clay telescoop van Las Campanas Observatorium in Chili. Zo kwam men te weten dat de anders redelijk zwakke ster in een korte tijd zo'n 600 maal helderder is geworden. Na het licht te hebben geanalyseerd kon het object als nova worden geclassificeerd.

Nova's nemen plaats als een witte dwerg - een kleine, compacte ster - gas opneemt van zijn metgezel uit een dubbelster. Het gas hoopt zich op op de ster totdat een nucleaire reactie grote hoeveelheden energie vrijgeeft. Hierdoor ontstaan een explosie aan de oppervlakte van de ster en wordt deze vele malen helderder.

En dat heeft tot een puzzel geleid. Een explosie van dit type geeft niet onmiddellijk röntgen-straling vrij, omdat de uitbreidende puinwolk van de ontploffing dit tijdelijk maskeert. Dat betekent dat de explosie al vele dagen eerder voordat de heldere bron is gespot heeft plaatsgevonden. Toch bleef dit ongemerkt.

Amateur- en professionele astronomen vinden gewoonlijk nova's door regelmatig de nachthemel te screenen op sterren of andere objecten die plotseling verhelderen. Saxton contacteerde zelfs het project 'All Sky Automated Survey' en vroeg astronomen om hun informatie te controleren. Hierdoor kwam men te weten dat de nova heeft plaatsgevonden op 5 juni 2007, waarbij deze heel zichtbaar was. De nova was zeker helder genoeg om met het blote oog zichtbaar te zijn.

"Iemand die die nacht naar buiten ging en keek naar het sterrenbeeld Achtersteven zou het hebben opgemerkt", aldus Saxton.

De nova heeft nu officieel de naam V598 Puppis gekregen, waarbij deze een van de helderste is in de laatste tien jaar, maar jammergenoeg niet opgemerkt op het piekmoment.

astronomie sterrenkunde ruimtevaart nieuws

Bron: http://www.space.com/scienceastronomy/080722-st-star-found.html

Gerelateerde berichten

Lees ook: Omega Centauri: De grootste bekende bolhoop
Lees ook: Lyride Meteoor en Melkweg
Lees ook: Sterrenhoop in Melkweg blijkt verrassend normaal
Lees ook: Planck toont lange filamenten in de Melkweg
Lees ook: Sagittarius en de de centrale melkweg
Lees ook: Even de atmosfeer buiten spel zetten...

Bekijk alle berichten uit deze categorie.