Een sterrenstelsel van nog geen miljard jaar oud produceert een enorme hoeveelheid sterren. Dat ontdekte een internationaal team van sterrenkundigen. Het is het jongste starburststelsel ooit.
Het stelsel werd ontdekt door heel goed te kijken naar de beelden van de Herschel-ruimtetelescoop. Daaruit bleek dat er een sterrenstelsel te zien was dat veel roder...
Lees meer »
Veel van de sterrenstelsels in het heelal zijn als het onze: mooie spiraalarmen die om de heldere kern heen draaien. Een voorbeeld vind je hier in dit prachtige beeld, gemaakt met de Wide Field Camera van de Hubble Space Telescope. Achter een ster uit de Melkweg schijnt een sterrenstelsel op z'n kant onderaan in beeld en een klein spiraalstelsel bovenaa...
Lees meer »
Dit prachtige portret van een melkwegstelsel en een komeet werd op 30 december vastgelegd in de hemel boven Hoogeveen (Nederland). De gecombineerde reeks van 60 belichtingen van 60 seconden toont de lieflijk groene coma van komeet 8P/Tuttle nabij zijn voorspelde conjuctie met het Triangulumstelsel.
Door de sterren in elk van de belichtingen op te ...
Lees meer »
Dit stoffige, bijna van opzij bekeken eilanduniversum is één van de helderste spiraalstelsels aan de hemel. NGC 253 bevindt zich op slechts 13 miljoen lichtjaar afstand en is het grootste lid van de Sculptor Groep van melkwegstelsels, een van de buren van onze eigen Lokale Groep.
Deze opmerkelijke scherpe, close-up is gebaseer...
Lees meer »
Het grote, heldere, en elegante spiraalstelsel M 83 bevindt zich op slechts 12 miljoen lichtjaar afstand, nabij de zuidwestelijke punt van het zeer langgerekte sterrenbeeld Hydra (Waterslang). Prominente spiraalarmen gemarkeerd door donkere stoflanen en blauwe sterclusters geven dit stelsel zijn populaire naam: het Zuidelijke Molentje.
Maar...
Lees meer »
In veel spiraalstelsels loopt er een balk door hun centrum. Zelfs ons eigen Melkwegstelsel heeft naar alle waarschijnlijkheid een bescheiden centrale balk. NGC 1672, hierboven afgebeeld, is een balkspiraalstelsel met een prominente balk dat in spectaculair detail werd vastgelegd in deze pas vrijgegeven afbeelding, die werd gemaakt door de in een baan rond de...
Lees meer »
Dertig jaar geleden ontdekten sterrenkundigen dat ons Melkwegstelsel en sterrenstelsels in het heelal een mysterieuze gloed van infraroodstraling uitzenden. Door laboratoriumonderzoek hebben NASA wetenschappers nu ontdekt waar die gloed vandaan komt. De bron blijkt te bestaan uit roetachtige deeltjes in de ruimte zogeheten polycyclische aromatisch...
Lees meer »
Deze prachtige groep van melkwegstelsels bevindt zich ver, heel ver weg — op zo'n 450 miljoen lichtjaar van planeet Aarde — en is gecatalogiseerd als cluster van melkwegstelsels Abell S0740. Deze haarscherpe Hubble opname, gedomineerd door het massieve centrale elliptische stelsel in de cluster (ESO 325-G004), toont een opmerkelijk assortime...
Lees meer »
In deze spectaculaire nieuwe afbeelding van het nabije spiraalstelsel M 81, gemaakt met behulp van de Hubble Ruimtetelescoop, kan men individuele sterren onderscheiden. Deze prestatie is vergelijkbaar met die van Edwin Hubble, wiens historische opnamen met de Mt.Wilson 100-inch Hooker Telescoop in de jaren '20 het naburige melkwegstelsel M 31 oplosten i...
Lees meer »
Over het hart van de Virgo Cluster van Melkwegstelsels hangt een ketting van melkwegstelsels die bekend staat als Markarian's Ketting. Prominent in Markarian's Ketting zijn deze twee in gravitationele wisselwerking verkerende melkwegstelsels, NGC 4438 (links) en NGC 4435 — tesamen ook bekend als De Ogen.
Op een afstand van ongeveer 50 mil...
Lees meer »
Middenin dit scherpe hemellandschap lijkt Centaurus A een fantastische warboel van oude gelige sterren, jonge blauwe sterclusters, en imposante donkere stofbanen. Dit eigenaardige elliptische stelsel, met een afmeting van meer dan 60.000 lichtjaar, lijkt het resultaat te zijn van een botsing van twee verder normale melkwegstelsels.
Het overgebleven kosmi...
Lees meer »
Grootse spiraalstelsels lijkt vaak alle eer toe te komen. Hun nieuwgeboren, heldere, blauwe sterclusters langs hun sierlijke, symmetrische spiraalarmen trekken gegarandeerd de aandacht. Maar kleine, onregelmatige stelsels vormen ook sterren — zoals NGC 4449, op een afstand van circa 12 miljoen lichtjaar.
Om precies te zijn bewijst deze haarscherpe ...
Lees meer »
Britse wetenschappers hebben een methode ontwikkeld om computers het verschil te laten zien tussen het ene soort sterrenstelsel en het andere. De betrouwbaarheid ervan is verrassend groot. Er zijn miljarden sterrenstelsels in het heelal, in allerlei soorten en maten.
Deze stelsels kunnen ruwweg in drie categorieën worden ingedeeld: elliptische, spir...
Lees meer »
In 2008 ontdekten sterrenkundigen dat een aantal verre clusters van sterrenstelsels met een snelheid van ongeveer 3 miljoen kilometer per uur gezamenlijk dezelfde kant op bewegen. Nader onderzoek heeft het bestaan van deze intergalactische optocht bevestigd. Sterker nog: hij blijkt nog veel omvangrijker te zijn dan aanvankelijk al het geval leek.
De coll...
Lees meer »
Dit zijn melkwegstelsels in de Hercules Cluster, een archipel van "eiland universi" op slechts 500 miljoen lichtjaar afstand. Deze cluster, ook bekend als Abell 2151, barst van de gas- en stofrijke, stervormende spiraalstelsels, maar telt relatief weinig elliptische stelsels, die maar heel weinig gas en stof en de bijbehorende pasgeboren sterren be...
Lees meer »
Sterrenstelsels zijn normaal gesproken vrij "sociaal" want ze hangen rond in groepen en gaan ook vaak in interactie met elkaar. Maar sommige sterrenstelsels lijken daar niet - of niet meer - aan mee te doen, zo blijkt uit een foto van de Hubble Ruimtetelescoop en is meegedeeld door het Hubble Informatiecentrum in Garching.
De Amerikaans-Europese...
Lees meer »
De Japanse röntgensatelliet Suzaku heeft een grote hoeveelheid metalen opgespoord in het hete gas tussen de sterrenstelsels van de zogeheten Perseuscluster. Het gaat daarbij om chroom en mangaan - ook in gasvorm welteverstaan.
Het is voor het eerst dat deze beide metalen in een cluster van sterrenstelsels zijn ontdekt. In het deel van de cluster dat...
Lees meer »
Sterren, gas en stof strekken zich uit over meer dan 75.000 lichtjaar en vormen een kosmische verbinding tussen de twee melkwegstelsels die samen het eigenaardige paar vormen dat gecatalogiseerd staat als Arp 87. Deze verbinding is een sterke aanwijzing dat deze twee enorme stersystemen elkaar zó dicht zijn gepasseerd dat ze sterke getijdekrach...
Lees meer »
Uit waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop blijkt dat het nabije sterrenstelsel NGC 2976 al miljoenen jaren bijna geen nieuwe sterren meer produceert. Dat heeft een eenvoudige oorzaak: het bouwmateriaal voor nieuwe sterren is op.
NGC 2976 is een sterk verstoord spiraalstelsel dat deel uitmaakt van een groep stelsels in het sterrenbeeld Grote Beer. De...
Lees meer »
Indien misschien niet perfect, dan is dit spiraalstelsel toch op z'n minst één van de meest fotogenieke. We zien M 74, een eilanduniversum van ongeveer 100 miljard sterren op een afstand van 32 miljoen lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Pisces (Vissen), vrijwel vol van bovenaf (face-on).
Geclassificeerd als een melkwe...
Lees meer »