desterren.net

Een sterrenstelsel van nog geen miljard jaar oud produceert een enorme hoeveelheid sterren. Dat ontdekte een internationaal team van sterrenkundigen. Het is het jongste starburststelsel ooit. Het stelsel werd ontdekt door heel goed te kijken naar de beelden van de Herschel-ruimtetelescoop. Daaruit bleek dat er een sterrenstelsel te zien was dat veel roder...
Lees meer »

Wetenschappers hebben de grootste driedimensionale kaart met gigantische sterrenstelsels en zwarte gaten gepubliceerd. De kaart geeft nauwkeurig de afstanden en locaties weer van meer dan een miljoen sterrenstelsels. De meeste van deze sterrenstelsels, die elk meer dan 100 miljard sterren bevatten, liggen tussen de 1 en 6 miljard lichtjaar van de Aarde. D...
Lees meer »

Duitse en Nederlandse sterrenkundigen hebben dankzij nieuwe simulaties ontdekt dat de bolvormige sterrenhopen rondom onze Melkweg de enige overlevenden zijn van een bloedbad dat zich 13 miljard jaar geleden heeft voltrokken, zo heeft het Max-Planck-Instituut voor Astrofysica in Garching gemeld. Rondom ons sterrenstelsel bevinden zich zowat 200 compacte st...
Lees meer »

Veel van de sterrenstelsels in het heelal zijn als het onze: mooie spiraalarmen die om de heldere kern heen draaien. Een voorbeeld vind je hier in dit prachtige beeld, gemaakt met de Wide Field Camera van de Hubble Space Telescope. Achter een ster uit de Melkweg schijnt een sterrenstelsel op z'n kant onderaan in beeld en een klein spiraalstelsel bovenaa...
Lees meer »

Onderzoekers aan de universiteit van Tokyo (IPMU) gebruikten grootschalige computersimulaties en recente observatiegegevens van gravitatielenzen om te onthullen hoe donkere materie verdeeld is rond sterrenstelsels. Het nieuwe onderzoek concludeert dat sterrenstelsels geen gedefinieerde 'randen' hebben. in plaats daarvan hebben stelsels een lange...
Lees meer »

De Planck missie van Europees Ruimtevaartagentschap ESA heeft aangetoond dat er zich nog niet ontdekte 'eilandjes' van koude gassen en een mysterieuze waas van microgolven in onze Melkweg bevinden. Deze resultaten bezorgen wetenschappers een nieuwe schat aan informatie om meer en meer de 'kosmische blauwdruk' te ontrafelen. De nieuwe r...
Lees meer »

In een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos. Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtja...
Lees meer »

Het grote, heldere, en elegante spiraalstelsel M 83 bevindt zich op slechts 12 miljoen lichtjaar afstand, nabij de zuidwestelijke punt van het zeer langgerekte sterrenbeeld Hydra (Waterslang). Prominente spiraalarmen gemarkeerd door donkere stoflanen en blauwe sterclusters geven dit stelsel zijn populaire naam: het Zuidelijke Molentje. Maar...
Lees meer »

Diffuus sterlicht en donkere nevels langs de zuidelijke Melkweg rijzen in een boog boven de horizon en strekken zich diagonaal door dit prachtige nachtlandschap. Het adembenemende mosaïek omspant maar liefst 100°, met het ruige terrein van Patagonië (Argentinië) op de voorgrond. Behalve het uitzicht van binnenuit op ons eigen Melkwegst...
Lees meer »

In veel spiraalstelsels loopt er een balk door hun centrum. Zelfs ons eigen Melkwegstelsel heeft naar alle waarschijnlijkheid een bescheiden centrale balk. NGC 1672, hierboven afgebeeld, is een balkspiraalstelsel met een prominente balk dat in spectaculair detail werd vastgelegd in deze pas vrijgegeven afbeelding, die werd gemaakt door de in een baan rond de...
Lees meer »

Dertig jaar geleden ontdekten sterrenkundigen dat ons Melkwegstelsel en sterrenstelsels in het heelal een mysterieuze gloed van infraroodstraling uitzenden. Door laboratoriumonderzoek hebben NASA­ wetenschappers nu ontdekt waar die gloed vandaan komt. De bron blijkt te bestaan uit roetachtige deeltjes in de ruimte ­ zogeheten polycyclische aromatisch...
Lees meer »

Superzware zwarte gaten die tegen de hen omringende materieschijf in draaien, produceren sterkere straalstromen dan meedraaiende zwarte gaten. Dat blijkt uit onderzoek door sterrenkundigen van een aantal Amerikaanse instituten. De zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels bevatten vele miljoenen zonsmassa's aan materie. Het gas en stof dat zij ui...
Lees meer »

In deze spectaculaire nieuwe afbeelding van het nabije spiraalstelsel M 81, gemaakt met behulp van de Hubble Ruimtetelescoop, kan men individuele sterren onderscheiden. Deze prestatie is vergelijkbaar met die van Edwin Hubble, wiens historische opnamen met de Mt.Wilson 100-inch Hooker Telescoop in de jaren '20 het naburige melkwegstelsel M 31 oplosten i...
Lees meer »

Zuid-Koreaanse sterrenkundigen hebben het bestaan aangetoond van bolvormige sterrenhopen die tussen sterrenstelsels rondzwerven. Dat blijkt uit nauwkeurige analyse van opnamen van de zogeheten Virgocluster, een verzameling van duizenden sterrenstelsels op een afstand van 50 tot 60 miljoen lichtjaar. Tot op een afstand van 5 miljoen lichtjaar van het cent...
Lees meer »

Op afbeeldingen in zichtbaar licht kan men meer dan duizend melkwegstelsels vinden binnen een volume met een diameter van ongeveer 20 miljoen lichtjaar in de rijke Coma Cluster van Melkwegstelsels. Maar infrarode opnamen van de Coma Cluster werden onlangs gebruikt om nog eens duizenden toe te voegen aan deze stelseltelling in de vorm van tot nog toe onontdek...
Lees meer »

De Leidse sterrenkundige prof. dr. M. (Marijn) Franx is één van de vier Spinoza­premiewinnaars die NWO vandaag bekendmaakte. Franx is hoogleraar astronomie aan de Leidse Sterrewacht en onderzoekt de vorming en evolutie van sterrenstelsels. De Spinozapremie is onderscheiding in de wetenschap. Iedere laureaat ontvangt een subsidie van twe...
Lees meer »

Voor het eerst zijn vijf Nederlandse antennestations van de in aanbouw zijnde radiotelescoop LOFAR verbonden met drie stations in Duitsland. Het resultaat is een gedetailleerde opname van een quasar ­ de actieve kern van een ver sterrenstelsel. LOFAR bestaat uit een groot aantal antennes die laagfrequente radiostraling uit het heelal opvangen. Uitein...
Lees meer »

Over het hart van de Virgo Cluster van Melkwegstelsels hangt een ketting van melkwegstelsels die bekend staat als Markarian's Ketting. Prominent in Markarian's Ketting zijn deze twee in gravitationele wisselwerking verkerende melkwegstelsels, NGC 4438 (links) en NGC 4435 — tesamen ook bekend als De Ogen. Op een afstand van ongeveer 50 mil...
Lees meer »

Middenin dit scherpe hemellandschap lijkt Centaurus A een fantastische warboel van oude gelige sterren, jonge blauwe sterclusters, en imposante donkere stofbanen. Dit eigenaardige elliptische stelsel, met een afmeting van meer dan 60.000 lichtjaar, lijkt het resultaat te zijn van een botsing van twee verder normale melkwegstelsels. Het overgebleven kosmi...
Lees meer »

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met de infraroodsatelliet Spitzer twee bijzondere quasars ontdekt. Anders dan bijna al hun soortgenoten zijn de beide verre objecten vrij van stof. Quasars zijn de heldere kernen van jonge sterrenstelsels, waar het in de begintijd van het heelal van wemelde. In zo'n kern schuilt een honderden miljoen...
Lees meer »