desterren.net

Wetenschappers hebben de grootste driedimensionale kaart met gigantische sterrenstelsels en zwarte gaten gepubliceerd. De kaart geeft nauwkeurig de afstanden en locaties weer van meer dan een miljoen sterrenstelsels. De meeste van deze sterrenstelsels, die elk meer dan 100 miljard sterren bevatten, liggen tussen de 1 en 6 miljard lichtjaar van de Aarde. D...
Lees meer »

Waarom bewegen deze sterren zo snel? In het onderstaande time-lapse filmpje in infrarood licht is in detail te zien hoe sterren in de centrale lichtjaar van ons Melkwegstelsel zich gedurende de afgelopen acht jaar verplaatsten. Het gele plusteken in het midden van de afbeelding geeft de positie van een merkwaardige radiobron weer, Sgr A* genaamd. Als dez...
Lees meer »

Astronomen hebben met de Chandra- en de Hubbletelescoop het eerste direct bewijs gevonden dat zwarte gaten vroeg in de kosmos reeds gemeengoed waren, staat in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature. Astronomen rond Ezequiel Treister van de Universiteit van Hawaï zochten naar zwarte gaten in 200 ver verwijderde sterenstelsels, van...
Lees meer »

Astronomen denken dat ze het gewelddadige einde van een ster hebben geobserveerd. Doodsoorzaak: opgeslokt door een reusachtig zwart gat. Hoe ziet het eruit wanneer een ster wordt opgeslokt door een zwart gat? Britse en Amerikaanse astronomen denken dat ze een dergelijke kosmische schranspartij geobserveerd hebben. Een uitbarsting van gammastraling die op 28...
Lees meer »

In een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos. Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtja...
Lees meer »

Superzware zwarte gaten die tegen de hen omringende materieschijf in draaien, produceren sterkere straalstromen dan meedraaiende zwarte gaten. Dat blijkt uit onderzoek door sterrenkundigen van een aantal Amerikaanse instituten. De zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels bevatten vele miljoenen zonsmassa's aan materie. Het gas en stof dat zij ui...
Lees meer »

Zwarte gaten, dat is het centrale thema van de opendeurdagen van Volkssterrenwacht Urania van vrijdag 10 tot en met zondag 12 september. Via een thematentoonstelling besteden we aandacht aan zwarte gaten en de komende gedeeltelijke zonsverduistering van 4 januari 2011. Naar jaarlijkse traditie kunnen bezoekers ook een kijkje nemen in het kijkerbouwatelier, h...
Lees meer »

Astronomen van de Universiteit van Amsterdam hebben ontdekt dat de röntgenstraling die het zwarte gat in de dubbelster XTE J1550-564 uitzendt, soms wordt gedomineerd door de jet (de snelle straalvormige gasstroom die uit het zwarte gat komt) en niet door de accretieschijf. Dit opmerkelijke resultaat komt niet overeen met het heersende idee dat de r&...
Lees meer »

Met de VTL-telecoop in Chili hebben Europese astronomen voor het eerst aangetoond dat er een magnetar is voortgekomen uit een ster die zeker veertig keer zo zwaar was als onze Zon. Dit strijdt met bestaande theorieën over sterrenevolutie en roept de fundamentele vraag op hoe zwaar een ster nu echt moet zijn om een zwart gat te worden, zo heeft de Europe...
Lees meer »

Middenin dit scherpe hemellandschap lijkt Centaurus A een fantastische warboel van oude gelige sterren, jonge blauwe sterclusters, en imposante donkere stofbanen. Dit eigenaardige elliptische stelsel, met een afmeting van meer dan 60.000 lichtjaar, lijkt het resultaat te zijn van een botsing van twee verder normale melkwegstelsels. Het overgebleven kosmi...
Lees meer »

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met de infraroodsatelliet Spitzer twee bijzondere quasars ontdekt. Anders dan bijna al hun soortgenoten zijn de beide verre objecten vrij van stof. Quasars zijn de heldere kernen van jonge sterrenstelsels, waar het in de begintijd van het heelal van wemelde. In zo'n kern schuilt een honderden miljoen...
Lees meer »

Dit uitgestrekte, 1° wijde, uitzicht door een telescoop kijkt langs het vlak van ons Melkwegstelsel in de richting van het nevelrijke sterrenbeeld Cygnus, de Zwaan. Het is gecentreerd op een helder waterstofemissiegebied, dat in de catalogus uit 1959 die werd opgesteld door sterrenkundige Steward Sharpless staat opgetekend als Sh2-101. Op een afstand...
Lees meer »

Een jonge sterrenkundige uit Nederland is er bij het maken van haar eindwerk in geslaagd om vast te leggen hoe een "superzwaar" zwart gat uit een sterrenstelsel gesleurd wordt. Op de beelden van Marianne Heida is het maar een klein puntje, maar mogelijk heeft ze een enorm zwart gat ontdekt dat aan meer dan één miljoen kilometer per...
Lees meer »

In het primitieve universum, in het eerste miljard jaar na de Big Bang, zouden actieve zwarte gaten in het centrum van sterrenstelsels, of quasars, zeer snel zijn gegroeid, aldus het jongste nummer van het wetenschapsblad Nature. "Quasars zijn sterrrenstelsels in een zeer vroeg stadium, een soort babysterrenstelsels", aldus astrofysica Marianne...
Lees meer »

Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat sommige supernova's een extra zetje krijgen van nieuw ontstane zwarte gaten, zo heeft de NASA meegedeeld. De exploderende sterren stoten deeltjesbundels uit aan meer dan de helft van de lichtsnelheid. Typische supernova's spuwen materie aan ongeveer drie procent van de lichtsnelheid uit. Tevoren was ge...
Lees meer »

In het midden van een reusachtig sterrenstelsel zit vaak een enorm zwart gat. Maar vormt dat zwarte gat zich geleidelijk in het stelsel, of trekt het gat juist een sterrenstelsel aan? Waarnemingen van een eenzaam zwart gat wijzen naar de tweede optie. Quasar HE450-295 is een eenzame zonderling. Hoewel hij niet erg lijkt te verschillen van de andere superh...
Lees meer »

Het heelal raakt langzaam uitgeput. Sterren komen geleidelijk zonder brandstof te zitten, en sterrenstelsels storten ineen tot zwarte gaten. Maar hoe ver is dit proces gevorderd? Volgens Australische onderzoekers aanzienlijk verder dan tot nog toe werd gedacht. Dat blijkt uit hun berekeningen van de zogeheten entropie - een maat voor de wanorde - van het hee...
Lees meer »

Astronomen hebben met ESO's Very Large Telescope een stellair zwart gat ontdekt in een ander sterrenstelsel, dat zich op veel grotere afstand bevindt dan eerder ontdekte stellaire zwarte gaten. Met een massa van vijftien keer die van de zon is dit ook het op een na zwaarste stellaire zwarte gat ooit gevonden. Het is verstrengeld met een ster die binnenk...
Lees meer »

Een enorme sterexplosie die in 2007 is waargenomen lijkt het laatste levensteken te zijn geweest van een van de zwaarste sterren in het heelal. Dat blijkt uit berekeningen die Israëlische sterrenkundigen in Nature publiceren. Onderzoek van het spectrum van de supernova, die bekend staat als SN 2007bi, wijst erop dat de ster op het moment van de ontp...
Lees meer »

Astronomen hebben met de VLT-supertelescoop in Chili op 6 miljoen lichtjaar van ons een zwart gat ontdekt dat daarmee het verst verwijderde ooit is. Bovendien is het met 15 keer de massa van onze Zon het tweede zwaarst gevonden zwart gat ooit, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO donderdag bekendgemaakt. Het is verstrengeld met een ster die binne...
Lees meer »