Categorie: Zwart gat

Sgr A*: Snelle sterren nabij het Melkwegcentrum

Geplaatst op 20 februari 2012 om 20u03 door Bert Carrein

Waarom bewegen deze sterren zo snel? In het onderstaande time-lapse filmpje in infrarood licht is in detail te zien hoe sterren in de centrale lichtjaar van ons Melkwegstelsel zich gedurende de afgelopen acht jaar verplaatsten. Het gele plusteken in het midden van de afbeelding geeft de positie van een merkwaardige radiobron weer, Sgr A* genaamd. Als dez...
Lees meer »

Zwarte gaten bestonden al heel vroeg

Geplaatst op 23 juni 2011 om 12u01 door Bert Carrein

Astronomen hebben met de Chandra- en de Hubbletelescoop het eerste direct bewijs gevonden dat zwarte gaten vroeg in de kosmos reeds gemeengoed waren, staat in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature. Astronomen rond Ezequiel Treister van de Universiteit van Hawaï zochten naar zwarte gaten in 200 ver verwijderde sterenstelsels, van...
Lees meer »

Zwart gat verscheurt ster

Geplaatst op 23 juni 2011 om 11u45 door Bert Carrein

Astronomen denken dat ze het gewelddadige einde van een ster hebben geobserveerd. Doodsoorzaak: opgeslokt door een reusachtig zwart gat. Hoe ziet het eruit wanneer een ster wordt opgeslokt door een zwart gat? Britse en Amerikaanse astronomen denken dat ze een dergelijke kosmische schranspartij geobserveerd hebben. Een uitbarsting van gammastraling die op 28...
Lees meer »

Astronomen ontdekken zwart gat in jong sterrenstelsel

Geplaatst op 12 januari 2011 om 20u06 door Bert Carrein

In een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos. Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtja...
Lees meer »

Meer vrijkomende energie bij 'tegendraadse' zwarte gaten

Geplaatst op 31 augustus 2010 om 11u02 door Bert Carrein

Superzware zwarte gaten die tegen de hen omringende materieschijf in draaien, produceren sterkere straalstromen dan meedraaiende zwarte gaten. Dat blijkt uit onderzoek door sterrenkundigen van een aantal Amerikaanse instituten. De zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels bevatten vele miljoenen zonsmassa's aan materie. Het gas en stof dat zij ui...
Lees meer »

Magnetar zet theorie over zwarte gaten op haar kop

Geplaatst op 20 augustus 2010 om 16u05 door Bert Carrein

Met de VTL-telecoop in Chili hebben Europese astronomen voor het eerst aangetoond dat er een magnetar is voortgekomen uit een ster die zeker veertig keer zo zwaar was als onze Zon. Dit strijdt met bestaande theorieën over sterrenevolutie en roept de fundamentele vraag op hoe zwaar een ster nu echt moet zijn om een zwart gat te worden, zo heeft de Europe...
Lees meer »

Studente ontdekt superzwaart zwart gat voor eindwerk

Geplaatst op 20 mei 2010 om 14u02 door Bert Carrein

Een jonge sterrenkundige uit Nederland is er bij het maken van haar eindwerk in geslaagd om vast te leggen hoe een "superzwaar" zwart gat uit een sterrenstelsel gesleurd wordt. Op de beelden van Marianne Heida is het maar een klein puntje, maar mogelijk heeft ze een enorm zwart gat ontdekt dat aan meer dan één miljoen kilometer per...
Lees meer »

Reeds in beginjaren van het universum vraatzuchtige zwarte gaten

Geplaatst op 19 maart 2010 om 16u44 door Bert Carrein

In het primitieve universum, in het eerste miljard jaar na de Big Bang, zouden actieve zwarte gaten in het centrum van sterrenstelsels, of quasars, zeer snel zijn gegroeid, aldus het jongste nummer van het wetenschapsblad Nature. "Quasars zijn sterrrenstelsels in een zeer vroeg stadium, een soort babysterrenstelsels", aldus astrofysica Marianne...
Lees meer »

Zwartegatenjagers vestigen nieuw afstandsrecord

Geplaatst op 03 februari 2010 om 11u00 door Bert Carrein

Astronomen hebben met ESO's Very Large Telescope een stellair zwart gat ontdekt in een ander sterrenstelsel, dat zich op veel grotere afstand bevindt dan eerder ontdekte stellaire zwarte gaten. Met een massa van vijftien keer die van de zon is dit ook het op een na zwaarste stellaire zwarte gat ooit gevonden. Het is verstrengeld met een ster die binnenk...
Lees meer »

Verst verwijderde én op één na zwaarste zwart gat gevonden

Geplaatst op 28 januari 2010 om 16u01 door Bert Carrein

Astronomen hebben met de VLT-supertelescoop in Chili op 6 miljoen lichtjaar van ons een zwart gat ontdekt dat daarmee het verst verwijderde ooit is. Bovendien is het met 15 keer de massa van onze Zon het tweede zwaarst gevonden zwart gat ooit, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO donderdag bekendgemaakt. Het is verstrengeld met een ster die binne...
Lees meer »

De kip of het ei: eerst zwarte gaten of eerst sterrenstelsels?

Geplaatst op 15 december 2009 om 10u04 door Bert Carrein

Wat was er eerder, het sterrenstelsel of het zwarte gat? Die kip-of-ei-vraag voor astronomen lijkt nu beantwoord. Uit recente opnamen met de extreem grote telescoop van de ESO (Europese Zuidelijke Sterrenwacht) in Chili blijkt dat zwarte gaten wellicht hun eigen sterrenstelsel bouwen. Dat meldt de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie. Een zwart ga...
Lees meer »

Zwart gat bij Zwaan op 'amper’ 7800 lichtjaar van Aarde

Geplaatst op 06 december 2009 om 16u01 door Bert Carrein

De afstand van de aarde tot een zwart gat in de nabijheid van het sterrenbeeld Zwaan is 'slechts' 7.800 lichtjaar, meldt ruimte-instituut SRON. De afstand is veel kleiner dan deskundigen eerder dachten, staat in The Astrophysical Journal. Een lichtjaar is ongeveer 9,46 biljoen kilometer. Een internationaal team van sterrenkundigen heeft de radio...
Lees meer »

De eerste zwarte gaten van het heelal

Geplaatst op 25 oktober 2009 om 18u59 door Bert Carrein

De allereerste zwarte gaten die in het heelal ontstonden, in de eerste paar honderd miljoen jaar na de oerknal, waren op dieet: ze slokten relatief weinig materiaal uit hun omgeving op, waardoor ze nauwelijks groeiden. Dat blijkt uit gedetailleerde simulaties die uitgevoerd zijn met een krachtige supercomputer van het Stanford Linear Accelerator Center in Ca...
Lees meer »

Dubbel zwart gat in 3C 75

Geplaatst op 23 oktober 2009 om 14u28 door Bert Carrein

De twee heldere bronnen in het midden van deze röntgen (blauw) / radio (roze) composietopname zijn rond elkaar draaiende supermassieve zwarte gaten, die de reusachtige radiobron 3C 75 van energie voorzien. De supermassieve zwarte gaten, omgeven door röntgenstraling uitzendend miljoenen graden heet gas en straalstromen (jets) van relativistische dee...
Lees meer »

NGC 4696: Energie uit een zwart gat

Geplaatst op 20 oktober 2009 om 23u07 door Bert Carrein

In vele kosmische omgevingen, wanneer materiaal naar een zwart gat toe valt dan komt energie vrij wanneer een deel van die materie weer naar buiten wordt weggeslingerd in jets. Om precies te zijn, lijken dergelijke zwarte gaten de meest efficiente "motoren" in het heelal te zijn, in ieder geval op een galactische schaal. Deze composietafbeeldin...
Lees meer »

Onderzoek naar zwarte gaten met GEMS

Geplaatst op 27 september 2009 om 10u00 door Bert Carrein

De Amerikaanse NASA lanceert in 2014 een kleine wetenschappelijke kunstmaan die onderzoek gaat doen aan zwarte gaten in het Melkwegstelsel. GEMS (Gravity and Extreme Magnetism Small explorer) werd op 19 juni geselecteerd als een van de nieuwe projecten in NASA's Small Explorer-programma. De röntgenkunstmaan, met drie gevoelige röntgentelesc...
Lees meer »

Zwart gat tot drie keer groter dan voordien aangenomen

Geplaatst op 09 juni 2009 om 19u38 door Bert Carrein

Het zwarte gat in het centrum van een naburig sterrenstelsel is twee tot drie keer groter dan gedacht. Dat hebben een Amerikaanse en Duitse astrofysicus vastgesteld dankzij nieuwe computermodellen. Het nieuws werd bekendgemaakt door de wetenschappers zelf op een conferentie van de American Astronomical Society in Pasadena. Het zwart gat bevindt zich in M8...
Lees meer »

Zwarte gaten verklaard door donkerslokken?

Geplaatst op 10 mei 2009 om 12u24 door Bert Carrein

De allereerste superzware zwarte gaten in het heelal zijn mogelijk ontstaan door een tot nu toe onbekend proces dat door Britse astronomen 'donkerslokken' (dark gulping) is genoemd. Onderzoek aan extreem ver verwijderde sterrenstelsels, die waargenomen worden zoals ze er kort na de oerknal uitzagen, wijst uit dat er al superzware zwarte gaten besto...
Lees meer »

Zwart gat regelt zijn eigen gewicht

Geplaatst op 03 mei 2009 om 12u55 door Bert Carrein

Het zwarte gat in de microquasar GRS1915+105 reguleert zijn eigen gewichtstoename. Dat blijkt uit waarnemingen van het Amerikaanse Chandra X-ray Observatory. GRS1915+105 is een dubbelster op 40.000 lichtjaar afstand van de aarde. Een van de componenten van de dubbelster is een zwart gat dat 14 keer zo zwaar is als de zon. Het zwarte gat zuigt materie weg...
Lees meer »

Stelsel met twee superzware zwarte gaten ontdekt

Geplaatst op 30 april 2009 om 10u52 door Bert Carrein

Amerikaanse sterrenkundigen hebben in het centrum van een ver sterrenstelsel twee superzware zwarte gaten ontdekt die om elkaar heen draaien (Nature). De twee zware jongens zijn slechts een derde lichtjaar van elkaar verwijderd - ter vergelijking: de afstand tussen de zon en de dichtstbijzijnde ster is niet veel meer dan tien keer zo groot. De afgelopen ...
Lees meer »